Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Globularia alypum & Artemisia vulgaris

fotò
fotò
Bè-de-passeroun

Globularia alypum

Plantaginaceae Globulariaceae

Àutri noum : Erbo-terriblo, Erbo-dóu-bon-pastour, Sené prouvençau, Souchié, Toundut.

Noms en français : Globulaire turbith, Globulaire buissonnante.

Descripcioun :
Pichot aubret que flouris d'ouro à la fin de l'ivèr. La flour bluio (coumpausado) èi poulideto, li fueio soun en "bè de passeroun" (fotò) , un pau espèsso e verdalo.

Usanço :
Lou bè-de-passeroun èi vertuous contro li doulour (alypum <=> apaiso la doulour). Se mastego pèr lou mau de dènt. Ajudo à caga, d'aqui que vèn lou noum d'erbo-terriblo que se n'en prenès de trop aurés la fouiro. Parèis que lucho contro li mau d'os e d'estoumac, la pisso-douço e bèn mai encaro.

Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna

Gènre : Globularia
Famiho : Plantaginaceae
Famiho classico : Globulariaceae

Ordre : Lamiales

Coulour de la flour : Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems Ivèr

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Ribiero
Estànci : Pancaro entresigna
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Globularia alypum L., 1753

fotò
fotò
Artemiso

Artemisia vulgaris

Asteraceae Compositae

Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.

Nom en français : Armoise commune.

Descripcioun :
L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.

Usanço :
"Se sabiés li vertu de l'artemiso,
N'en garniriés l'orlo de ta camiso
" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae

Ordre : Asterales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun

Liò : Ribiero - Champ - Escoumbre e proche dis oustau - Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CC
R
C
C
R
C
C
C

Globularia alypum & Artemisia vulgaris

Coumpara Bè-de-passeroun emé uno autro planto

fotò

Coumpara Artemiso emé uno autro planto

fotò